Τμήμα Αποκατάστασης Χαμηλής Όρασης

H χαμηλή όραση (ΧΟ) είναι  η όραση με την οποία ο ασθενής δυσκολεύεται να εκτελέσει καθημερινές του δραστηριότητες, ενώ τα συνήθη γυαλιά δεν μπορούν να τον βοηθήσουν.

Πολλοί ειδικοί του χώρου προτιμούν αυτόν τον λειτουργικό ορισμό, παρά έναν αριθμητικό, γιατί η υποκειμενική δυσκολία του ασθενούς είναι σημαντικό στοιχείο. Συνεπώς χαμηλή όραση ΔΕΝ χαρακτηρίζεται μόνο από την μειωμένη οπτική οξύτητα στον πίνακα εξέτασης. Χαμηλή όραση μπορεί να είναι και η απώλεια οπτικού πεδίου, η μεταμορφωψία, η φωτοφοβία, η διαταραχή αντίληψης των χρωμάτων, και η σύγχυση λόγω ελλιπούς συνεργασίας των δύο ματιών.

Πάρα πολλές παθήσεις είναι δυνατόν να καταλήξουν σε χαμηλή όραση. Ο εκφυλισμός υγρού τύπου και ξηρού τύπου, το γλαύκωμα, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι κάποιες από αυτές. Ένα άλλο σημαντικό τμήμα αυτών των παθήσεων (αν και λιγότερες συχνές) είναι οι κληρονομικές παθήσεις, όπως η κληρονομική ατροφία οπτικού νεύρου, οι δυστροφίες του αμφιβληστροειδή,  ο εκ γενετής καταρράκτης.

Γεγονός είναι πως ο αριθμός των ανθρώπων που ζητούν να εξυπηρετηθούν από το τμήμα Χαμηλής Όρασης αυξάνεται. Αιτίες μπορεί να είναι το αυξημένο προσδόκιμο ζωής, γεγονός που αυξάνει την συχνότητα εμφάνισης κάποιων παθήσεων, αλλά και οι αυξημένες απαιτήσεις του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Ευτυχώς, το τμήμα Χαμηλής Όρασης διαθέτει πλέον πάρα πολλά όπλα στη φαρέτρα του. Τα βοηθήματα χαμηλής όρασης μπορούν γενικά να διαχωριστούν σε οπτικά και μη οπτικά. Τα οπτικά αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία, και μπορεί να είναι ισχυρά κοντινά γυαλιά, τηλεσκοπικά γυαλιά για μακριά και κοντά, πρίσματα, μεγεθυντικοί φακοί, φίλτρα, ηλεκτρονικά βοηθήματα χειρός ή επιτραπέζια.

Αρκετά από τα βοηθήματα αυτά απαιτούν κάποια εξάσκηση και διάστημα προσαρμογής, ωστόσο είναι ιδαίτερα αποτελεσματικά στο να βοηθήσουν τον ασθενή να διατηρήσει την αυτονομία του και να αυτοεξυπηρετέιται.

Τα βοηθήματα αυτά λειτουργούν με 3 στρατηγικές.

• Πρώτον, την χρήση μεγέθυνσης, προκειμένου το είδωλο του αντικειμένου που θέλει να δει ο ασθενής να γίνει αρκετά μεγάλο ώστε να μπορεί να το διακρίνει.
• Δεύτερον, την χρήση χρωμάτων και αντίθεσης ώστε να γίνει μια εικόνα συγκριτικά πιο ευδιάκριτη.
• Τρίτον, την χρήση ποιο υγιών περιοχών του αμφιβληστροειδούς για την όραση.

Μια ξεχωριστή κατηγορία αποτελούν τέλος τα μη οπτικά βοηθήματα, όπως π.χ. οι συσκευές ακουστικής ειδοποίησης.