English
German
Συμβουλές για την εκπαίδευση του τυφλού παιδιού
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς στην Ελλάδα
«Τυφλός είναι εκείνος ο οποίος στερείται παντελώς της αντιλήψεως του φωτός ή του οποίου η οπτική οξύτητα είναι μικρότερη του ενός εικοστού (1/20) της φυσιολογικής τοιαύτης, και των οποίων η οπτική οξύτητα δεν βελτιώνεται με διόρθωση και η θεραπεία τους δεν είναι δυνατή με χειρουργική επέμβαση.».
Το πρώτο ίδρυμα στην Ελλάδα με σκοπό την προστασία των τυφλών ατόμων ήταν ο «Οίκος Τυφλών» στην Καλλιθέα, που ιδρύθηκε το 1906. Μέχρι το 1979 ήταν φιλανθρωπικό σωματείο με πρόεδρο τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, αλλά μετά από έντονες προσπάθειες και σκληρούς αγώνες των τυφλών μετατράπηκε το 1980 σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και ονομάστηκε Κ.Ε.Α.Τ. (Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών).
Βασικός σκοπός του Κ.Ε.Α.Τ. είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη και αρτιότερη εκπαίδευση και επιμόρφωση των τυφλών παιδιών και η ομαλή ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία.
Συμβουλές για την εκπαίδευση του τυφλού παιδιού
(Πληροφορίες από ενημερωτικό φυλλάδιο του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του τυφλού παιδιού)
• Μάθετέ του να περπατάει μόνο του, στην ίδια ηλικία που περπατά ένα παιδί με κανονική όραση.
• Γνωρίστε του σταδιακά τους χώρους του σπιτιού και μάθετέ του να κινείται μέσα σε αυτό με άνεση. Εξασκήστε το να διακρίνει με την αφή τις υφές των αντικειμένων (υφάσματα, χαρτιά κλπ), τα μεγέθη και το βάρος. Ευαισθητοποιήστε την ακοή του, ώστε να αναγνωρίζει τους ήχους, π.χ. φωνές ζώων, πουλιών, ήχους πόλης, υπαίθρου κτλ
• Γνωρίστε του το σώμα και μάθετέ του να ντύνεται, να ξεντύνεται, να φορά τα παπούτσια του και να δένει τα κορδόνια του, να πλένεται κτλ
• Εξηγήστε του λεπτομερώς τον τρόπο να χρησιμοποιεί σωστά το κουτάλι, το πιρούνι και αργότερα το μαχαίρι, ώστε να μπορεί να τρώει μόνο του.
• Όπως για όλα τα παιδιά, έτσι και για το τυφλό παιδί το παιχνίδι είναι ανάγκη. Δυστυχώς δύσκολα συμμετέχει σε παιχνίδια βλεπόντων. Είναι απαραίτητο λοιπόν να του μάθουμε να παίζει παιχνίδια που απαιτούν τη χρήση της ακοής και της αφής, π.χ. τυφλόμυγα, κρυφτό, παιχνίδια στην παιδική χαρά, επιτραπέζια προσαρμοσμένα για τυφλά παιδιά.
• Να παρακολουθείτε προσεκτικά τη στάση του σώματός του και απαιτήστε να έχει την ίδια στάση με τους βλέποντες. Θυμηθείτε ότι πρέπει να του εξηγείτε και να του δείχνετε τον σωστό τρόπο, αφού το τυφλό παιδί δεν έχει τη δυνατότητα της παρατήρησης και της μίμησης. Μην του επιτρέπετε να κάνει παράξενες κινήσεις, διότι είναι πολύ πιο ευάλωτο από άλλους στην απόκτηση κακών συνηθειών.
• Προσέχετε λοιπόν να μην κουνάει αριστερά –δεξιά το κεφάλι, να μην κινεί το σώμα του μπρος – πίσω, να μην είναι σκυφτό, να μην κάθεται μαζεμένο σαν κουβάρι, να μην ξαπλώνει στο θρανίο ή στο τραπέζι, να στρέφει το πρόσωπό του προς το μέρος του συνομιλητή του.
• Παρακινήστε το να περπατάει πολύ. Η αισθητηριακή του μειονεξία το προδιαθέτει να μένει στην ίδια θέση, χωρίς να κινείται, ή να κινείται πολύ αργά. Δημιουργήστε τις συνθήκες συμμετοχής του σε ομαδικά παιχνίδια ή αθλητικές δραστηριότητες με άλλα παιδιά που έχουν προβλήματα όρασης (χορός, ποδόσφαιρο, τζούντο, κολύμβηση, ιππασία).
• Η συμμετοχή του σε δουλειές του σπιτιού είναι απαραίτητη. Παρακινήστε το από πολύ μικρό να τακτοποιεί τα προσωπικά του αντικείμενα σε συρτάρια και ράφια, να κρεμάει τα ρούχα του σε κρεμάστρες στη ντουλάπα. Αρχικά ορίστε του ένα χώρο αποκλειστικά δικό του και απαιτήστε να τον διατηρεί καθαρό και τακτοποιημένο. Μεγαλώνοντας, το ίδιο πρέπει να φροντίζει και για τους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού.
• Βοηθήστε το να αναπτύξει δεξιότητες των χεριών με εύκολες χειροτεχνίες, χαρτοκοπτική, πλέξιμο, πλαστελίνη –πηλό, κατασκευές με τουβλάκια συναρμολόγησης.
• Μην το αφήνετε στη σιωπή. Η επικοινωνία του μαζί σας είναι κυρίως μέσω του λόγου. Από τη φωνή σας θα νιώσει την τρυφερότητα, τη στοργή αλλά και τη στενοχώρια ή τον θυμό σας. Όταν μάθει να μιλάει, να το ρωτάτε για αυτά που ακούει, για αυτά που το περιτριγυρίζουν. Μην κουράζεστε να απαντάτε σε ερωτήσεις.
• Προσέχετε τις συζητήσεις που γίνονται μπροστά του. Το τυφλό παιδί, ελλείψει άλλων στοιχείων, επικεντρώνει την προσοχή του στα ακούσματα και καταγράφει στη μνήμη του πολύ περισσότερα από όσα οι βλέποντες, τα οποία γίνονται αντικείμενο των σκέψεών του για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Είναι σημαντικό να είναι διαρκώς απασχολημένο, είτε με παιχνίδι είτε με εργασία.
• Εξασκήστε τη μνήμη του. Μεγαλώνοντας θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιεί πάρα πολύ. Βάζετέ το να αφηγείται διάφορες ιστορίες που του έχετε διαβάσει νωρίτερα.
• Το τυφλό παιδί είναι προορισμένο να ζήσει ανάμεσα σε βλέποντες. Προετοιμάστε το σωστά, για να μπορέσει να διεκδικήσει, όσο είναι δυνατόν, την ισότιμη μεταχείριση από τους βλέποντες, χωρίς να αισθάνεται μειονεκτικά λόγω της έλλειψης ή των προβλημάτων όρασης!
«Τυφλός είναι εκείνος ο οποίος στερείται παντελώς της αντιλήψεως του φωτός ή του οποίου η οπτική οξύτητα είναι μικρότερη του ενός εικοστού (1/20) της φυσιολογικής τοιαύτης, και των οποίων η οπτική οξύτητα δεν βελτιώνεται με διόρθωση και η θεραπεία τους δεν είναι δυνατή με χειρουργική επέμβαση.».
Το πρώτο ίδρυμα στην Ελλάδα με σκοπό την προστασία των τυφλών ατόμων ήταν ο «Οίκος Τυφλών» στην Καλλιθέα, που ιδρύθηκε το 1906. Μέχρι το 1979 ήταν φιλανθρωπικό σωματείο με πρόεδρο τον εκάστοτε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, αλλά μετά από έντονες προσπάθειες και σκληρούς αγώνες των τυφλών μετατράπηκε το 1980 σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και ονομάστηκε Κ.Ε.Α.Τ. (Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών).
Βασικός σκοπός του Κ.Ε.Α.Τ. είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη και αρτιότερη εκπαίδευση και επιμόρφωση των τυφλών παιδιών και η ομαλή ενσωμάτωσή τους στην κοινωνία.
Συμβουλές για την εκπαίδευση του τυφλού παιδιού
(Πληροφορίες από ενημερωτικό φυλλάδιο του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών για την ανάπτυξη των ικανοτήτων του τυφλού παιδιού)
• Μάθετέ του να περπατάει μόνο του, στην ίδια ηλικία που περπατά ένα παιδί με κανονική όραση.
• Γνωρίστε του σταδιακά τους χώρους του σπιτιού και μάθετέ του να κινείται μέσα σε αυτό με άνεση. Εξασκήστε το να διακρίνει με την αφή τις υφές των αντικειμένων (υφάσματα, χαρτιά κλπ), τα μεγέθη και το βάρος. Ευαισθητοποιήστε την ακοή του, ώστε να αναγνωρίζει τους ήχους, π.χ. φωνές ζώων, πουλιών, ήχους πόλης, υπαίθρου κτλ
• Γνωρίστε του το σώμα και μάθετέ του να ντύνεται, να ξεντύνεται, να φορά τα παπούτσια του και να δένει τα κορδόνια του, να πλένεται κτλ
• Εξηγήστε του λεπτομερώς τον τρόπο να χρησιμοποιεί σωστά το κουτάλι, το πιρούνι και αργότερα το μαχαίρι, ώστε να μπορεί να τρώει μόνο του.
• Όπως για όλα τα παιδιά, έτσι και για το τυφλό παιδί το παιχνίδι είναι ανάγκη. Δυστυχώς δύσκολα συμμετέχει σε παιχνίδια βλεπόντων. Είναι απαραίτητο λοιπόν να του μάθουμε να παίζει παιχνίδια που απαιτούν τη χρήση της ακοής και της αφής, π.χ. τυφλόμυγα, κρυφτό, παιχνίδια στην παιδική χαρά, επιτραπέζια προσαρμοσμένα για τυφλά παιδιά.
• Να παρακολουθείτε προσεκτικά τη στάση του σώματός του και απαιτήστε να έχει την ίδια στάση με τους βλέποντες. Θυμηθείτε ότι πρέπει να του εξηγείτε και να του δείχνετε τον σωστό τρόπο, αφού το τυφλό παιδί δεν έχει τη δυνατότητα της παρατήρησης και της μίμησης. Μην του επιτρέπετε να κάνει παράξενες κινήσεις, διότι είναι πολύ πιο ευάλωτο από άλλους στην απόκτηση κακών συνηθειών.
• Προσέχετε λοιπόν να μην κουνάει αριστερά –δεξιά το κεφάλι, να μην κινεί το σώμα του μπρος – πίσω, να μην είναι σκυφτό, να μην κάθεται μαζεμένο σαν κουβάρι, να μην ξαπλώνει στο θρανίο ή στο τραπέζι, να στρέφει το πρόσωπό του προς το μέρος του συνομιλητή του.
• Παρακινήστε το να περπατάει πολύ. Η αισθητηριακή του μειονεξία το προδιαθέτει να μένει στην ίδια θέση, χωρίς να κινείται, ή να κινείται πολύ αργά. Δημιουργήστε τις συνθήκες συμμετοχής του σε ομαδικά παιχνίδια ή αθλητικές δραστηριότητες με άλλα παιδιά που έχουν προβλήματα όρασης (χορός, ποδόσφαιρο, τζούντο, κολύμβηση, ιππασία).
• Η συμμετοχή του σε δουλειές του σπιτιού είναι απαραίτητη. Παρακινήστε το από πολύ μικρό να τακτοποιεί τα προσωπικά του αντικείμενα σε συρτάρια και ράφια, να κρεμάει τα ρούχα του σε κρεμάστρες στη ντουλάπα. Αρχικά ορίστε του ένα χώρο αποκλειστικά δικό του και απαιτήστε να τον διατηρεί καθαρό και τακτοποιημένο. Μεγαλώνοντας, το ίδιο πρέπει να φροντίζει και για τους υπόλοιπους χώρους του σπιτιού.
• Βοηθήστε το να αναπτύξει δεξιότητες των χεριών με εύκολες χειροτεχνίες, χαρτοκοπτική, πλέξιμο, πλαστελίνη –πηλό, κατασκευές με τουβλάκια συναρμολόγησης.
• Μην το αφήνετε στη σιωπή. Η επικοινωνία του μαζί σας είναι κυρίως μέσω του λόγου. Από τη φωνή σας θα νιώσει την τρυφερότητα, τη στοργή αλλά και τη στενοχώρια ή τον θυμό σας. Όταν μάθει να μιλάει, να το ρωτάτε για αυτά που ακούει, για αυτά που το περιτριγυρίζουν. Μην κουράζεστε να απαντάτε σε ερωτήσεις.
• Προσέχετε τις συζητήσεις που γίνονται μπροστά του. Το τυφλό παιδί, ελλείψει άλλων στοιχείων, επικεντρώνει την προσοχή του στα ακούσματα και καταγράφει στη μνήμη του πολύ περισσότερα από όσα οι βλέποντες, τα οποία γίνονται αντικείμενο των σκέψεών του για μεγάλο χρονικό διάστημα.
• Είναι σημαντικό να είναι διαρκώς απασχολημένο, είτε με παιχνίδι είτε με εργασία.
• Εξασκήστε τη μνήμη του. Μεγαλώνοντας θα χρειαστεί να τη χρησιμοποιεί πάρα πολύ. Βάζετέ το να αφηγείται διάφορες ιστορίες που του έχετε διαβάσει νωρίτερα.
• Το τυφλό παιδί είναι προορισμένο να ζήσει ανάμεσα σε βλέποντες. Προετοιμάστε το σωστά, για να μπορέσει να διεκδικήσει, όσο είναι δυνατόν, την ισότιμη μεταχείριση από τους βλέποντες, χωρίς να αισθάνεται μειονεκτικά λόγω της έλλειψης ή των προβλημάτων όρασης!